Directeurenoverleg in Portugal

Dit najaar vond het directeurenoverleg van Europese nationale Scoutingorganisaties plaats in Porto, Portugal. Jan Koehoorn, directeur van Scouting Nederland, was hierbij en vertelt hoe hij dat ervaren heeft.

Elk najaar houden de directeuren (Chief Executives, afgekort CE) van de Europese nationale Scoutingorganisaties (NSO) hun meeting. De meetings worden logistiek voorbereid en gefaciliteerd door de Europese bureaus van WAGGGS en WOSM, maar de deelnemers bepalen onderling de onderwerpen die ze met elkaar willen delen. Het doel is dan ook vooral informatie-uitwisseling tussen de directeuren op alle gebieden: het algemene Scoutingbeleid en de uitvoering op landelijk niveau, bestuurlijke en financiële zaken, de relaties tussen de directeuren, staf en besturen. Maar ook het vrijwilligersbeleid, personeelsbeleid, communicatie en fondsenwerving passeren de revue.

Verschillen
Duidelijk is wel dat er behoorlijke verschillen zijn tussen de NSO’s en de directeuren en hun plaats in de nationale organisaties. In veel landen werken er meerdere Scoutingorganisaties die zijn ingedeeld naar geslacht (alleen jongens of meiden of beide zoals in Nederland), maar ook naar taal of godsdienst of eenvoudig op basis van ontstaansgeschiedenis. De meeste directeuren zijn betaalde functies, maar er zijn ook directeuren die de functie als onbetaalde vrijwilliger uitvoeren en directeuren die zelfs voorzitter van het bestuur van hun NSO zijn.

Portugese geuren en geluiden
Bij aankomst in Porto op zondag was het 24 graden en het was dan ook gezellig druk op de terrassen. Vreemd genoeg herkende ik onmiddellijk de geuren (gegrilde sardines!) en geluiden van de Portugese stad. Ik heb vroeger (in de tachtiger jaren) veel in Portugal (vrij) gekampeerd en de autorit besloeg altijd minstens 3 dagen over slechte wegen in midden Spanje en Portugal. Een vliegreis van 2 ½ uur met een prijsvechter vanuit Eindhoven is nu wel aangenamer.

Bijzondere gebeurtenis
De zondagavond begon met een eerste bijeenkomst van de aanwezige 35 directeuren in een benauwde vergaderzaal van het hotel. Kennismaken en het programma en de regels doorspreken. Tevens bij wijze van ijsbreken (taalbarrière), moesten alle directeuren een bijzondere gebeurtenis van het afgelopen jaar kort presenteren. Ik koos de opening van het Scoutinglandgoed Zeewolde door onze beschermvrouwe, Koningin Maximá, in juni en de daaropvolgende Scout-in in september. Ik gaf aan dat het landgoed beneden de zeespiegel ligt, maar volkomen veilig voor toekomstige –buitenlandse – Scouts. En toevallig na mij vertelden de Deense Scout-organisaties (daar zijn er dus 5 van!) dat zij gezamenlijk een eiland (boven de zeespiegel!) hadden verworven voor hun Scoutingactiviteiten.

Inspiratie
Op maandagochtend startte de conferentie in een vergaderzaal van een nabijgelegen hotel. Het onderwerp  “religieuze inspiratie” was door een paar collega’s uit Denemarken ingebracht en werd door hen ingeleid. Eigenlijk was dit onderwerp een vervolg van een heftige discussie die tijdens de vorige Wereld WOSM conferentie Ljubljana/Slovenië in 2014 losbarstte op initiatief van een Afrikaanse delegatie. De betreffende delegatie bracht toen wel behoorlijk intolerante denkbeelden t.a.v. homoseksualiteit en atheïsme in, waar de overige delegaties maar moeizaam mee om konden gaan. De bespreking van dit onderwerp tussen de directeuren was nu gelukkig uiterst genuanceerd. Het is van belang dat je bij je werk binnen Scouting geïnspireerd bent en die inspiratie kan uit vele bronnen komen. Godsdienst, levensovertuiging, naastenliefde, het maakt niet zoveel uit, als je je maar bewust bent van je dagelijkse verantwoordelijkheden binnen Scouting. Tolerantie staat hierbij voorop bij de directeuren. Toch werd duidelijk dat enkele NSO’s worstelen met dit onderwerp en hun eigen achtergrond. Een afgevaardigde uit een voormalige Sovjetrepubliek gaf aan dat haar organisatie nu juist richting religie was “gevlucht” om zich af te zetten tegen de vroegere, door de staat opgelegde, atheïstische politiek. Ik heb van mijn kant de ontstaansgeschiedenis van Scouting Nederland uit de doeken gedaan. Na een fusie van onze Nederlandse verzuilde organisaties in de zeventiger jaren van de vorige eeuw naar een brede Scouting organisatie met plaats voor alle richtingen die de missie en visie van Scouting onderschrijven. Vanuit de zaal werd mij vervolgens oprecht toegevoegd: ”Lucky you!”.

De gedeelde conclusie was dan ook dat er vele wegen naar spiritualiteit binnen Scouting zijn en Scouting Turkije nodigde ons uit voor een mini conferentie in Istanboel eind dit jaar, die gewijd zal zijn aan de relatie Scouting en Islam. Wordt vervolgd!

#Scouting2025
De directeur van Scouting UK gaf een inspirerende verhandeling over de wijze waarop zijn organisatie was gestart met het voorbereiden van het meerjarenbeleid (mjb). Uiterst interessant, omdat wij in Nederland immers volop bezig zijn met ons MJB #Scouting2025. Veel herkenbare elementen, zoals de inzet van de jongeren via de sociale media, het betrekken van de niet-Scouting omgeving en het consulteren van de leden op een onorthodoxe wijze (onze kampvuursessies!). Ook duidelijk dat het proces naar een nieuw meerjarenbeleid dan net zo belangrijk is als het uiteindelijk vastgestelde beleid.

Vluchtelingen
De Griekse delegatie  kwam met een zeer actueel onderwerp: de bootvluchtelingen die op de Griekse eilanden stranden. De Griekse scouts richten hun ondersteuning vooral op de activiteiten voor kinderen in de opvangkampen en het aankopen van medicijnen waarvoor gecollecteerd wordt door middel van een boot op wielen in Athene. Daarnaast wordt Scouting ingezet voor sportieve activiteiten voor volwassenen. De Turkse delegatie haakte aan op het vluchtelingenprobleem in hun regio. Al jaren vangen de Turkse scouts vluchtelingen op in de grensstreek met Syrië, maar dan wel in de vorm van tentenkampen als voorlopige huisvesting.

Onderscheid of verbinding?
Op de derde dag kwamen de onderwerpen aan de orde die bij Scouting Nederland al goed geregeld zijn of geen onderwerp van discussie meer vormen.De Deense delegatie hield haar inleiding over de problemen die ze ondervindt in het bestaan van 5 Scouting organisaties binnen een land. Een advies van mijn kant om dan vooral te kijken naar wat je bindt in plaats van te benadrukken wat je van elkaar onderscheidt, om daarna een fusie te overwegen, stuit op allerlei politieke en praktische bezwaren die weer zo specifiek nationaal zijn, dat ik later weer spijt heb dat ik mijn eigenwijze mening zo ongenuanceerd heb gegeven.

Gemeenschappelijke taal
Na 2 dagen intensief overleg, ervaringen uitwisselen en elkaar in korte tijd tips geven hoe je zaken binnen je Scouting organisatie zou kunnen aanpakken, leer je elkaar ook als persoon redelijk goed kennen. De gezamenlijke lunches, een excursie naar een porthuis en een fado-avondje (traditionele Portugese muziek) helpen hierbij natuurlijk ook. En het feit dat scouts toch een gemeenschappelijke taal spreken! Een bijkomend voordeel van dit netwerk is dan ook dat je elkaar buiten die jaarlijkse bijeenkomsten ook makkelijk per mail, skype of telefonisch benadert.

Ik sloot mijn bijdrage tijdens de eindsessie dan ook af met de woorden:” We speak different languages, but we understand each other well!”.